Parafia Zesłania Ducha Świętego w Kozach Gajach

Strona Główna

Z życia Parafi... / Standardy Ochr...

Standardy Ochrony Dzieci

Data publikacji: 16 stycznia 2025

Preambuła

Niniejszy dokument opracowany został w parafii Zesłania Ducha Świętego w Kozach i stanowi

realizację obowiązku prawnego dotyczącego wprowadzenia we wszelkich instytucjach, w

których przebywają dzieci, standardów ich ochrony przed krzywdzeniem [ustawa z dnia 28

lipca 2023 roku o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw

(Dz.U. 2023 poz. 1606)]. Przy jego opracowywaniu uwzględniono wytyczne zarówno prawa

państwowego, jak i kościelnego. Ochrona dzieci przed przemocą jest nie tylko obowiązkiem

prawnym, ale przede wszystkim moralnym.

Wszyscy zaangażowani w życie Kościoła zobowiązują się do stworzenia bezpiecznego i

przyjaznego środowiska, w którym dobro dziecka jest chronione i szanowane. Stosowanie

wobec niego przemocy w jakiejkolwiek formie jest niedopuszczalne.

Dokument ten wyznacza standardy ochrony dzieci przed przemocą, zapewniając skuteczne

działania zapobiegawcze i interwencyjne, zgodnie z Konwencją o Prawach Dziecka.

Powiedzenie: „Gdzie kończy się wiedza, zaczyna się przemoc” wyznacza cel standardów.

Posiadając odpowiednią wiedzę i mając świadomość zagrożeń, Kościół może w odpowiedni

sposób zapobiec krzywdzie i skutecznie ochronić przed nią dzieci oraz osoby bezbronne.

Objaśnienie terminów

Osoby, ich role i funkcje w Kościele;

ksiądz, prezbiter, kapłan, duchowny – ochrzczony mężczyzna, który przyjął święcenia

kapłańskie.

duchowieństwo, kler – (diakoni, księża, biskupi) – mężczyźni ochrzczeni, którzy przyjęli

święcenia w stopniu diakonatu, prezbiteratu lub biskupie.

osoby konsekrowane – osoby, które w sposób szczególny poświęcają życie Bogu. Łączy je

konsekracja, która wiąże się ze złożeniem Bogu ślubów czystości oraz najczęściej również

ubóstwa i posłuszeństwa, choć zależy to od formy życia konsekrowanego. Należą do nich

członkowie stowarzyszeń zakonnych oraz świeckie osoby konsekrowane.

osoba świecka – członek Kościoła katolickiego bez święceń.

biskup – biskup diecezjalny, ordynariusz ordynariatu i prałat Prałatury Personalnej Kościoła

łacińskiego oraz hierarcha Kościołów wschodnich.

proboszcz, administrator – prezbiter mianowany przez biskupa diecezjalnego na urząd

proboszcza.

personel kościelny – duchowny, osoba zakonna lub inna osoba zatrudniona przez Kościół na

podstawie umowy, podwykonawstwa, dobrowolnie lub nieodpłatnie.

szafarz nadzwyczajny Komunii Świętej – osoba wyznaczona do udzielania Komunii Świętej,

niemająca święceń.

wolontariusz – osoba, która na rzecz innych osób lub danej grupy społecznej, dobrowolnie i

bezpłatnie świadczy pracę wykraczającą poza związki rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie.

Określenie „bezpłatna” nie oznacza „bezinteresowna”, lecz „bez wynagrodzenia materialnego”.

organizator wyjazdu – osoba/podmiot uprawniony do organizacji wyjazdu dzieci – parafie,

wspólnoty religijne, szkoły i placówki, przedsiębiorcy podlegający ustawie o usługach

turystycznych, osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki nieposiadające osobowości prawnej.

Organizacja posługi Kościoła

diecezja – jednostka administracyjna w kościołach chrześcijańskich podległa biskupowi.

parafia – określona wspólnota wiernych, utworzona na sposób stały w Kościele partykularnym,

nad którą pasterską pieczę, pod władzą biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi

jako

jej własnemu pasterzowi.

duszpasterstwo, w tym duszpasterstwo parafialne – sytuacja, w której jedna osoba jest

odpowiedzialna za dobro drugiej lub za wspólnotę wyznaniową. Obejmuje celebrowanie liturgii,

zapewnienie porad i wsparcia duchowego, edukację, poradnictwo, opiekę medyczną i pomoc w

potrzebie. Wszelka praca polegająca na nadzorze lub wychowaniu dzieci jest dziełem

duszpasterskim.

duszpasterstwo pozaparafialne – duszpasterstwa, wspólnoty, grupy gromadzące młodych

ludzi (młodzież licealna, studenci, młodzi dorośli), w tym wolontariaty, wakacyjne spotkania

młodych (organizowane przez zakony, zgromadzenia zakonne, wspólnoty), festiwale

młodzieżowe, rekolekcje wyjazdowe, wspólnoty różnych stanów, pielgrzymki piesze,

pielgrzymki autokarowe, środowiska harcerskie. To dzieła, które mogą działać przy parafiach,

ale mają struktury pozaparafialne.

Dzieci i osoby bezbronne

dziecko – osoba poniżej 18. roku życia.

małoletni – w rozumieniu polskiego prawa cywilnego osoba, która nie ukończyła 18 lat lub nie

zawarła małżeństwa.

nieletni – w rozumieniu prawa karnego osoba, która w momencie popełnienia czynu

zabronionego nie ukończyła 17. roku życia.

wiek bezwzględnej ochrony – wiek niższy niż wiek zgody. Czynność seksualna z osobą w

wieku ochronnym jest czynem zabronionym (wykorzystaniem seksualnym), a osoba

dopuszczająca się jej i lub doprowadzająca do niej podlega odpowiedzialności karnej. W

Polsce obecnie wynosi 15 lat.

dziecko wykorzystane seksualnie – każde dziecko w wieku bezwzględnej ochrony, jeśli

osoba dojrzała seksualnie, czy to przez świadome działanie, czy też przez zaniedbywanie

swoich społecznych obowiązków lub obowiązków wynikających ze specyficznej

odpowiedzialności za dziecko, dopuszcza się zaangażowania dziecka w jakąkolwiek aktywność

natury seksualnej, której intencją jest zaspokojenie osoby dorosłej (Standing Committee on

Sexually Abused Children).

opiekun – osoba sprawująca pieczę nad dzieckiem, uprawniona do reprezentacji dziecka oraz

posiadająca władzę prawną do dbania o interesy osobiste i majątkowe innej osoby (rodzic,

rodzic zastępczy lub osoba uprawniona przez rodzica).

zgoda opiekuna – zgoda rodziców albo zgoda opiekuna, rodzica zastępczego lub opiekuna

tymczasowego. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy

poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny (orzeczenie

sądu opiekuńczego zastępuje zgodę rodziców). osoba dorosła bezbronna zgodnie z art. 1

ust. 2 b) Vos Estis Lux Mundi – każda osoba znajdująca się w stanie niepełnosprawności,

upośledzeniu fizycznym lub psychicznym albo pozbawiona wolności osobistej, która w

rzeczywistości, nawet sporadycznie, ogranicza ich zdolność zrozumienia, chęci lub

przeciwstawienia się przestępstwu w inny sposób.

Różne formy przemocy

uwikłanie – każda relacja, w której ktoś doświadcza strachu, lęku, poczucia winy, poczucia

krzywdy, frustracji, poniżenia, zniewolenia, zależności, dominacji, niemożności bycia sobą,

nieszczerości, braku autentyczności, przemocy emocjonalnej, fizycznej, seksualnej czy

ekonomicznej.

nadużycie – postępowanie lub czyn niezgodny z przyjętymi normami postępowania, a

nadużywać oznacza użyć ponad miarę oraz wykorzystać coś w niewłaściwy sposób lub w

nadmiernym stopniu (SJP).

nadużycie władzy – nadużycie stanowiska, funkcji lub obowiązku w celu wykorzystania innej

osoby. Może przybierać różne formy i obejmować sytuacje, w których dana osoba ma władzę

nad inną osobą na mocy swojego związku (np. pracodawca i pracownik, nauczyciel i uczeń,

trener i sportowiec, rodzic lub opiekun i dziecko, duchowny/osoba zakonna i parafianin) i

wykorzystuje tę władzę na swoją korzyść.

przemoc duchowa – odwoływanie się do przekonań religijnych i wiary osoby w celu

wyrządzenia jej szkody. Może mieć negatywny wpływ na duchowość osoby poszkodowanej,

zwłaszcza gdy dopuszcza się jej osoba posiadająca duchowy autorytet i zaufanie w Kościele.

przemoc domowa – jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie

naruszające prawa lub dobra osobiste osób, w szczególności narażające na

niebezpieczeństwo

utraty życia lub zdrowia, naruszające godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym wolność

seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także

wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą (art. 2 Ustawy o

przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).

zaniedbanie (wobec osoby dorosłej) – niezapewnienie przez opiekuna środków niezbędnych

do życia osobie, którą się opiekuje.

przemoc wobec osób starszych – pojedyncze lub powtarzające się działanie lub brak

odpowiedniego działania, mające miejsce w jakimkolwiek związku, w którym oczekuje się

zaufania, które powoduje krzywdę lub cierpienie starszej osoby.

przemoc emocjonalna (dorośli) – powszechna forma przemocy mająca miejsce w bliskich

związkach. Przemoc emocjonalna jest definiowana jako molestowanie, które ma miejsce, gdy

dana osoba jest poddawana zachowaniom lub działaniom mającym na celu jej kontrolowanie,

zamiarem wyrządzenia jej krzywdy emocjonalnej lub strachu, poprzez manipulację, izolację lub

zastraszanie.

bullying – znęcanie, zastraszanie, prześladowanie werbalne, społeczne, a także fizyczne.

gaslighting – przemoc psychiczna polegająca na manipulowania drugą osobą w taki sposób,

że

ofiara przemocy z czasem przestaje ufać swoim osądom, staje się zdezorientowana,

zalękniona

i traci zaufanie do swojej pamięci czy percepcji. Jeśli manipulacja jest stosowana stale

i metodycznie, może w końcu doprowadzić do tego, że ofiara zacznie kwestionować swoje

zdrowie psychiczne. W ten sposób manipulator przejmuje nad nią całkowitą kontrolę.

grooming (wobec dorosłego) – zachowania mające na celu izolację osoby, uczynienie jej

zależną, skłonną do zaufania i bardziej podatną na agresywne zachowanie.

seksizm – uprzedzenie lub dyskryminacja ze względu na płeć.

seksualizacja – proces, w wyniku którego wartościowanie drugiej osoby oraz siebie samego/

siebie samej dokonywane jest przez pryzmat atrakcyjności seksualnej, uprzedmiotowienie

osoby pod względem seksualnym lub narzucanie seksualności w niewłaściwy sposób (wg

Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego).

cyberprzemoc – wszelka przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych –

komunikatorów, czatów, stron internetowych, mediów społecznościowych, blogów, SMS-ów,

MMS-ów. Może mieć formę wulgarnych wiadomości, obraźliwych komentarzy (hejt, trolling),

rozpowszechniania zdjęć ukazujących dziecko w niekorzystnym świetle, zastraszania,

śledzenia

(cyberstalking), ujawniania tajemnic (outing) itp.

Wsparcie

Niebieska Linia – https://www.niebieskalinia.info/

procedura „Niebieskie Karty” – jest narzędziem, którego głównym celem jest zapewnienie

bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, obejmuje też współpracę

przedstawicieli różnych instytucji i podmiotów, które są zobowiązane do reagowania w

przypadku uzyskania informacji o wystąpieniu przemocy domowej.

Przestępstwa motywowane seksualnie

przestępstwo kanoniczne wykorzystywania seksualnego – kanoniczne przestępstwa

wykorzystywania seksualnego popełniane przez duchownych lub osoby konsekrowane,

którymi

są: zmuszanie kogoś, za pomocą przemocy, groźby lub nadużycia władzy, do wykonywania lub

poddawania się czynnościom seksualnym; wykonywanie czynności seksualnych z dzieckiem

lub osobą bezbronną; produkcję, wystawianie, posiadanie lub dystrybucję, w tym drogą

elektroniczną, pornografii z udziałem dzieci, a także werbowanie lub nakłanianie dziecka lub

osoby bezbronnej do udziału w tworzeniu pornografii popełnione przez duchownych lub osoby

zakonne, o których mowa w artykule 1 §1 a) Vos Estis Lux Mundi.

przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności (art. 197-205 k.k.) –

zgwałcenie

(art. 197), wykorzystanie seksualne osoby bezradnej lub niepoczytalnej (art. 198), seksualne

wykorzystanie zależności (art. 199), seksualne wykorzystanie dziecka (art. 200), uwodzenie

dziecka poniżej lat 15 z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego lub sieci

telekomunikacyjnej (art. 200a), propagowanie pedofilii (art. 200b), kazirodztwo (art. 201),

pornografia (art. 202), zmuszanie do prostytucji (art. 203), czerpanie zysku z cudzego nierządu

(art. 204).

Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – rejestr obywateli polskich, którzy

dopuścili się przestępstwa z pobudek seksualnych. Składa się z Rejestru publicznego i

Rejestru z

dostępem ograniczonym.

https://arch-bip.ms.gov.pl/pl/ rejestry-i-ewidencje/rejestr-sprawców-

przestępstw-na-tle-seksualnym/

Osoby dramatu

osoba pokrzywdzona – osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio

naruszone lub zagrożone przez przestępstwo (art. 49 §1 k.p.k.).

osoby pokrzywdzone przemocą w rodzinie – osoby najbliższe, inne osoby pozostające w

stałym lub przemijającym stosunku zależności od osoby stosującej przemoc (art. 115 §11

Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).

skarżący – każda osoba składająca skargę zawierającą zarzut, podejrzenie, obawę lub

zgłoszenie naruszenia prawa. podejrzany – osoba, wobec której istnieją podejrzenia

popełnienia przestępstwa, ale nie postawiono jeszcze zarzutów.

oskarżony – osoba, której postawiono zarzuty karne.

przestępca seksualny – osoba, która przyznała się do wykorzystania seksualnego lub której

odpowiedzialność za wykorzystanie została orzeczona przez właściwy sąd i/lub procedurę

kościelną.

Zespół ds. Prewencji i jego praca

osoba odpowiedzialna za standardy ochrony dzieci – osoba wyznaczona przez

proboszcza/administratora sprawująca nadzór nad prawidłowym stosowaniem standardów

ochrony dzieci.

osoba zaufana – osoba wyznaczona przez przełożonego danego dzieła duszpasterskiego,

ciesząca się zaufaniem i odpowiednio przygotowana, odpowiedzialna za przyjmowanie

zgłoszeń o zdarzeniach dotyczących przemocy.

osoba odpowiedzialna za interwencję – zarządca placówki (proboszcz) odpowiedzialny za

podejmowanie interwencji w przypadku zaistnienia przemocy.

kompetencje miękkie – umiejętności psychospołeczne, np. komunikatywność, asertywność.

konflikt interesów – sytuacja (postrzegana lub rzeczywista), w której powstaje konflikt

pomiędzy

obowiązkami służbowymi danej osoby a jej prywatnymi interesami, który może mieć wpływ na

wykonywanie tych obowiązków. Taki konflikt zazwyczaj wiąże się z przeciwstawnymi zasadami

lub niezgodnymi życzeniami lub potrzebami i może wystąpić, gdy osoba pełni wiele ról.

lojalność środowiskowa – silna lojalność wobec danego środowiska, grupy ludzi, wspólnoty,

instytucji, przełożonego itp., która może przyjmować formy pozytywne, np. dochowanie

tajemnicy, lub negatywne, np. niereagowanie bądź zaprzeczanie przemocy.

dane osobowe – wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do

zidentyfikowania żyjącej osoby fizycznej, a także poszczególne informacje, które w połączeniu

sobą mogą prowadzić do zidentyfikowania tożsamości danej osoby.

Przykładowe dane osobowe: imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres e-mail z

imieniem i nazwiskiem, numer dowodu tożsamości, dane o lokalizacji, adres IP, dane

przechowywane przez szpital lub lekarza, które mogą jednoznacznie wskazywać

tożsamość danej osoby.

wniosek o wgląd w sytuację rodziny – pismo może zostać złożone przez każdą osobę

fizyczną i

prawną, która chce, aby sąd zbadał aktualną sytuację rodzinną. Wniosek nie podlega żadnej

opłacie sądowej, może być złożony w każdej chwili i w przypadku jego odrzucenia przez sąd

nie

rodzi żadnych negatywnych konsekwencji wobec wnioskodawcy.

Formy przemocy wobec dziecka

przemoc wobec dzieci – wszelkie formy złego traktowania fizycznego i/lub emocjonalnego,

wykorzystywania seksualnego, zaniedbania lub niedbałego traktowania, wyzysku

komercyjnego

lub innego, skutkujące rzeczywistą lub potencjalną szkodą dla zdrowia, przetrwania, rozwoju

lub

godności dziecka w kontekście relacji odpowiedzialności, zaufania lub siły. Dzieli się

powszechnie na pięć podtypów: przemoc fizyczna, znęcanie się emocjonalne/psychiczne,

zaniedbanie, narażenie na przemoc w rodzinie, wykorzystywanie seksualne. W kontekście

Kościoła katolickiego ważne jest także uznanie przemocy duchowej za dodatkowy podtyp

przemocy.

1. przemoc fizyczna to przemoc, w wyniku której dziecko doznaje fizycznej krzywdy lub

jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź

zaniechania działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzialnej za dziecko, lub

której dziecko ufa, bądź która ma nad nim władzę. Przemoc fizyczna wobec dziecka

może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.

2. przemoc psychiczna i emocjonalna to przewlekła, niefizyczna, szkodliwa interakcja

wobec dziecka, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania. Zaliczamy do niej

m.in. niedostępność emocjonalną, zaniedbywanie emocjonalne, relację z dzieckiem

opartą na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu, nieodpowiednie rozwojowo lub

niekonsekwentne interakcje z dzieckiem, niedostrzeganie lub nieuznawanie

indywidualności dziecka i jego granic psychicznych.

3. zaniedbywanie dziecka to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie jego

podstawowych potrzeb fizycznych/psychicznych i/lub nierespektowanie jego

podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Do

zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki,

wychowania, troski i ochrony dziecka.

4. narażenie na przemoc w rodzinie – forma psychicznego znęcania się nad dzieckiem,

w której dziecko jest obecne – słyszy lub widzi – gdy inny członek rodziny doświadcza

przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej albo widzi szkody wyrządzone osobom

lub mieniu w wyniku agresywnego zachowania członka rodziny.

5. wykorzystywanie seksualne dziecka – wykorzystanie seksualne dziecka to włączanie

dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić

na nią świadomej zgody i/lub na którą nie jest dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się

w ważny prawnie sposób i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub

obyczajowymi danego społeczeństwa. Z wykorzystaniem seksualnym mamy do

czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a

innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w

relacji opieki, zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb

innej osoby (World Health Organization). Obejmuje zachowania z kontaktem fizycznym

(w tym penetracyjne) oraz bez kontaktu fizycznego, może wtedy przybrać formę

seksualizacji, robienia zdjęć lub filmów wideo przedstawiających dzieci o charakterze

jednoznacznie seksualnym, zmuszania dzieci do oglądania czynności seksualnych lub

wzięcia w nich udziału lub zmuszania dzieci do uprawiania seksu lub angażowania się

w czynności seksualne z innymi dziećmi lub dorosłymi. Obejmuje również wyzyskiwanie

seksualne dzieci, czyli czerpanie zysku np. z pornografii z udziałem dzieci lub

prostytucji dziecięcej. Grooming (wobec dziecka) – zachowania, których celem jest

przygotowanie dziecka do wykorzystywania seksualnego. Obejmuje nawiązanie

szczególnej relacji z dzieckiem, często również warunkowanie rodziców i innych

dorosłych oraz osłabienie ich czujności, aby myśleli, że relacja z dzieckiem jest

normalna i pozytywna.

przemoc rówieśnicza (agresja rówieśnicza, bullying) – występuje, gdy dziecko doświadcza

różnych form przemocy ze strony rówieśników, bezpośrednio lub z użyciem technologii

komunikacyjnych. Ma miejsce wtedy, gdy działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości

lub krzywdy (intencjonalność), ma charakter systematyczny (powtarzalność), a ofiara jest

słabsza od sprawcy bądź grupy sprawców. Obejmuje przemoc werbalną (np. przezywanie,

dogadywanie, ośmieszanie), relacyjną (np. wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie

innych przeciwko osobie), fizyczną (np. pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie), materialną

(np. kradzież, niszczenie przedmiotów) oraz elektroniczną (złośliwy SMS lub e-mail, wpis w

mediach społecznościowych, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmieszających

ofiarę), a także przemoc podczas randki ze strony chłopaka/dziewczyny.

STWORZENIE I ZACHOWANIE BEZPIECZNEGO

ŚRODOWISKA W PARAFII

1. W parafii Zesłania Ducha Świętego w Kozach został opracowany i

wprowadzony w życie wewnętrzny dokument, w którym zawarta jest polityka

ochrony przebywających tam dzieci i osób dorosłych zgodnie z obowiązującymi

standardami wyznaczonymi zarówno przez dokumenty państwowe (Ustawę o

zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz innych ustaw z dn. 28 lipca

2023 r. – tzw „Ustawa Kamilka”), jak i wskazania wynikające z Wytycznych

Kościoła katolickiego w Polsce.

2. Polityka ochrony dotyczy szczegółowych zasad bezpieczeństwa i sposobów ochrony

przebywających tam dzieci i bezbronnych dorosłych, czyli:

 rekrutacji personelu i osób zaangażowanych duszpastersko w parafii;

 bezpiecznych relacji pomiędzy dorosłymi zatrudnionymi i pomagającymi

duszpastersko w parafii a dziećmi i bezbronnymi dorosłymi;

 bezpiecznych relacji pomiędzy rówieśnikami;

 bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;

 zasady ochrony wizerunku i danych osobowych;

 sposobu reagowania w parafii na przypadki podejrzenia, że dziecko doświadcza

przemocy fizycznej, psychicznej czy seksualnej i zasad prowadzenia rejestru

interwencji;

 pomocy osobom pokrzywdzonym.

3. Standardy ochrony są dostępne w parafii i podane do publicznej wiadomości (na stronie

internetowej).

WERYFIKACJA, DELEGOWANIE I EDUKACJA

KAPŁANÓW, OSÓB KONSEKROWANYCH I

ŚWIECKICH PRACUJĄCYCH Z DZIEĆMI I Z

OSOBAMI BEZBRONNYMI W PARAFII

1. Obowiązki proboszcza;

 do obowiązków proboszcza/administratora należy wdrażanie w życie standardów

ochrony przed przemocą;

 każdej osobie zaangażowanej w parafii i mającej kontakt z dziećmi w obszarze

związanym z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem

porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją

innych zainteresowań przez dzieci, lub z opieką nad dziećmi

proboszcz/administrator uzyskuje dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle

Seksualnym (https://arch-bip.ms.gov. pl/pl/rejestry-i-ewidencje/rejestr-sprawcow-

przestepstw-na-tle-seksualnym/);

 dodatkowo, przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby

do działalności (np. wolontariackiej) związanej z wychowaniem, edukacją,

wypoczynkiem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym,

uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez dzieci, lub z opieką

nad nimi proboszcz/administrator ma obowiązek uzyskania od tej osoby informacji

z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdz. XIX

k.k. (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) i XXV k.k. (przestępstwa przeciwko

wolności seksualnej i obyczajowości) oraz w zakresie art. 189a k.k. (handel

ludźmi), art. 207 k.k. (znęcanie się nad osobą najbliższą lub pozostającą w

stosunku zależności) oraz przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.;

 jeżeli parafia zatrudnia firmy z zewnątrz lub udostępnia im pomieszczenia,

właściciel firmy musi przedstawić proboszczowi/administratorowi oświadczenie o

sprawdzeniu swoich pracowników, którzy wejdą na teren parafii i będą mogli mieć

kontakt z dziećmi, w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym;

 proboszcz/administrator parafii powołuje Zespół ds. Prewencji. W jego skład

wchodzą: osoba odpowiedzialna za standardy ochrony dzieci, osoba zaufana

oraz osoba odpowiedzialna za interwencję.

Osoba odpowiedzialna za standardy troszczy się o to, aby standardy były w parafii znane,

wdrażane i przestrzegane. Każda odrębna grupa parafialna, np. ministranci, może wyznaczyć

własną taką osobę.

Osoba zaufana powołana jest do przyjmowania zgłoszeń w przypadku naruszenia standardów

lub zaistnienia incydentów przemocy. Musi to być osoba faktycznie budząca zaufanie,

odpowiednio przygotowana oraz posiadająca tzw. kompetencje miękkie, predysponujące ją do

kontaktu z osobami skrzywdzonymi. Nie może ona na własną rękę podejmować działań

służących wyjaśnieniu podejrzeń i zarzutów lub weryfikacji zgłaszanych faktów. Współpracuje

ściśle z osobą odpowiedzialną za interwencję. Osoby te zobowiązane są do zachowania

poufności.

Osobą odpowiedzialną za interwencję w przypadku podejrzenia lub zaistnienia przemocy

może być proboszcz/administrator parafii, lub osoba delegowana do tego zadania posiadajaca

odpowiednie kompetencje.

Osoby powyższe tworzą wraz z proboszczem/administratorem Zespół ds. Prewencji i ściśle z

sobą współpracują. Wskazane jest, aby były to świeckie osoby cieszące się zaufaniem,

odpowiednio przeszkolone i kompetentne, które będą wiedziały, jakie działania w danej sytuacji

są stosowne i konieczne. Nie mogą to być osoby uwikłane w lojalność środowiskową lub w

konflikcie interesów. W sytuacji, gdy nie ma możliwości powołania całego zespołu, należy

powołać przynajmniej jedną osobę, która będzie łączyła powyższe funkcje.

Zespół ten współpracuje również z osobami odpowiedzialnymi w diecezji za prewencję oraz z

delegatem ds. ochrony dzieci i młodzieży.

 Wszelka działalność dotycząca ochrony oraz interwencji i pomocy musi być

dokumentowana. Wpisów w rejestrze zdarzeń dokonują osoby bezpośrednio

zaangażowane w daną aktywność (zazwyczaj osoba zaufana oraz/lub osoba

odpowiedzialna za interwencję), ale za bezpieczne przechowywanie notatek

odpowiedzialny jest proboszcz. Rejestr prowadzi się zgodnie z zasadami ochrony

danych wrażliwych. Notatką taką posługujemy się w działaniach interwencyjnych (np.

przy zgłoszeniu do prokuratury).

2. Obowiązki duszpasterzy dzieci;

 duszpasterze dzieci powinni: czuwać nad własną dojrzałością emocjonalną,

psychiczną, duchową;

 starać się o dobór żywo wierzących, rzetelnych, zweryfikowanych i odpowiednio

przeszkolonych osób do pełnienia funkcji animatorów, wychowawców itd.;

 wspierać dzieci w ich rozwoju ku dojrzałości;

 dbać o respektowanie zasad kultury (wobec dzieci i między nimi);

 czuwać nad równym traktowaniem wszystkich dzieci, uwzględnieniem ich

szczególnych potrzeb i osobistych uwarunkowań;

 dbać o przestrzeganie prawa do nienaruszalności cielesnej i prywatności;

 organizować działania duszpasterskie w miejscach bezpiecznych;

 utrzymywać możliwie żywy i transparentny kontakt z rodzicami dzieci;

 dbać o przestrzeganie zasad prywatności i ochrony wizerunku oraz danych

osobowych dzieci.

3. Zakres szkoleń w temacie ochrony dzieci i osób bezbronnych oraz kto je

prowadzi.

Wszyscy pracownicy i wolontariusze w parafii otrzymują potrzebną im wiedzę o

standardach przyjętych i obowiązujących w parafii – kodeksie zachowań, procedurach

związanych z interwencją i zgłoszeniem.

Pracownicy i wolontariusze pełniący funkcje wychowawcze lub formacyjne dodatkowo

otrzymują potrzebną wiedzę dotyczącą:

 rodzajów przemocy (w tym przemocy rówieśniczej);

 rozpoznawania oznak przemocy (w tym wykorzystania seksualnego);

 strategii działania sprawców przemocy (w tym przemocy seksualnej);

 rozmowy z dzieckiem/nastolatkiem/osobą bezbronną na temat krzywdy;

 rozmowy z dorosłymi (gdy ktoś pracuje z grupą dorosłych) dotyczącą przemocy;

 zagrożeń i ochrony przed szkodliwymi treściami w Internecie;

 innych zaleceń obowiązujących w danej placówce/miejscu duszpasterskim.

SPOSÓB REAGOWANIA NA OSKARŻENIA LUB NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIA

 W przypadkach przemocy fizycznej bądź seksualnej, gdy sprawcą jest osoba dorosła

lub dziecko, należy zgłosić ten fakt zgodnie z prawem do organów ścigania lub/ oraz do

delegata właściwej instytucji kościelnej.

 Gdy sprawa dotyczy niewłaściwego zachowania osób świeckich zatrudnionych w parafii

bądź wolontariuszy, sprawę należy zbadać i podjąć adekwatne kroki w zależności od

tego, czego dotyczyło to zachowanie. Każdorazowo należy podjąć z tą osobą rozmowę

i jeśli zajdzie taka potrzeba, to okresowo lub stale wycofać ją z pracy duszpasterskiej.

 Jeżeli niewłaściwe zachowanie dotyczy dziecka, należy o tym zawiadomić jego

rodziców i wraz z nimi podjąć odpowiednie działania.

 Jeżeli sprawa dotyczy niewłaściwych zachowań dzieci wobec siebie nawzajem, należy

niezwłocznie zawiadomić rodziców dzieci i wraz z nimi podjąć odpowiednie działania.

 Osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń współpracuje z proboszczem i

delegatem diecezjalnym i/lub zakonnym.

 Każda informacja o niewłaściwym zachowaniu powinna być traktowana poważnie, gdyż

jest działaniem prewencyjnym.

 Jeżeli jakakolwiek osoba dorosła zaangażowana w pracę duszpasterską w parafii dowie

się od dziecka, że doświadcza ono przemocy, automatycznie ma obowiązek

zastosowania się do art. 304 k.p.k. mówiącego o tym, że każdy, kto dowie się o

popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o

tym prokuratora lub policję.

ZAPEWNIENIE OPIEKI I WSPARCIA OSOBOM SKRZYWDZONYM

 Każda osoba, która mówi o doświadczanej przez siebie krzywdzie, winna zostać

przyjęta z szacunkiem i uważnie wysłuchana.

 Osoba skrzywdzona powinna otrzymać informację o możliwych formach pomocy, z

której może skorzystać na terenie parafii lub poza nią.

 W sytuacji, gdy osoba wskazana jako sprawca jest kapłanem lub inną osobą

zaangażowaną w parafii, należy jak najszybciej zapewnić bezpieczeństwo osobie

skrzywdzonej (np. przez niedopuszczanie do niej osoby wskazanej lub podejrzanej o

krzywdę). Następnie należy jej udzielić pomocy, jakiej potrzebuje. Osoby

poszkodowane nie powinny być obarczane kosztami udzielanej im pomocy.

 Troska duszpasterska wobec osoby skrzywdzonej i jej bliskich polega przede wszystkim

na życzliwym wysłuchaniu i pomocy w odbudowaniu jej więzi z Bogiem i zaufania do

Kościoła. Organizowana jest w porozumieniu z diecezjalnym duszpasterzem ds.

pomocy duchowej osobom skrzywdzonym.

 Jeżeli osoba skrzywdzona należała do jakiejś grupy parafialnej, również inni uczestnicy

tej grupy powinni otrzymać pomoc duszpasterską i ewentualnie psychologiczną.

 Jeżeli osobą skrzywdzoną jest dziecko, pomoc powinna otrzymać również jego rodzina.

 Parafianie powinni być we właściwy sposób poinformowani o tym, co się wydarzyło,

oraz otrzymać stosowną pomoc. Należy przy tym zachować zasadę ochrony dobrego

imienia osoby skrzywdzonej.

 Jeżeli i zgłoszenie dotyczy przestępstwa określonego w prawie karnym i/lub

kanonicznym, osoba przyjmująca zgłoszenie postępuje zgodnie z procedurami

zawartymi w Wytycznych KEP.

 Jeżeli zgłoszenie dotyczy innej krzywdy czy niewłaściwego zachowania, osoba

zgłaszająca otrzymuje informację o podjętych w sprawie krokach.

 Wszelkie działania i uzyskane informacje objęte są zasadą poufności, ale osoby

skrzywdzonej nie wolno zobowiązywać do zachowania tajemnicy.

SPOSÓB POSTĘPOWANIA Z OSKARŻONYMI O

WYKORZYSTANIE SEKSUALNE I PRZEMOC

 Do parafii mogą należeć osoby, które są oskarżone o różne przestępstwa bądź mają

wyrok w zawieszeniu, lub też wróciły do środowiska po odbytym wyroku. Nie powinny

one pracować z dziećmi, natomiast powinny zostać objęte pomocą duszpasterską.

 W sytuacji, gdy podejrzanym lub oskarżonym jest dziecko, należy współpracować z

jego rodzicami lub opiekunami prawnymi w takim zakresie, w jakim jest to możliwe i

potrzebne. Ich również dobrze jest otoczyć opieką duszpasterską.

 W sytuacji, gdy osobą podejrzaną lub oskarżoną jest kapłan lub osoba konsekrowana,

należy zastosować się do wskazań uzyskanych od biskupa miejsca lub przełożonych.

W sytuacji, gdy podejrzenie lub oskarżenie dotyczy proboszcza, osoba odpowiedzialna

w parafii za interwencję zgłasza sprawę bezpośrednio do diecezjalnego lub zakonnego

delegata ds. ochrony dzieci i młodzieży. Wobec takiej osoby powzięte zostają kroki

przewidziane przez Wytyczne KEP.

 Gdy osobą podejrzaną lub oskarżoną jest świecki pracownik lub wolontariusz

parafialny, należy odsunąć taką osobę od podejmowanej pracy związanej z kontaktem z

dziećmi na czas wyjaśnienia sprawy lub do czasu decyzji prokuratury oraz objąć ją

stosowną opieką (psychologiczną, duszpasterską).

 W procesie wyjaśniania sprawy oraz w podawaniu informacji należy również zadbać o

zachowanie ochrony dobrego imienia domniemanego sprawcy.

 W przypadku zaistnienia fałszywego oskarżenia, jeśli zarzuty nie zostaną potwierdzone,

a oskarżenie znane było osobom postronnym, należy przekazać im informację o

niewinności oskarżonego w formie komunikatu biskupa miejsca lub delegata.

ZASADY CHRONIĄCE W OBSZARZE PARAFIALNYM

1. Zasady chroniące dotyczące dzieci (granice zachowań);

Dzieckiem jest osoba, która nie ukończyła 18. roku życia. Dziecko, rozwijając się, konstytuuje

siebie jako osobę. Potrzebuje do tego opieki, troski, serdeczności, kształcenia i wychowania.

Dzieje się to w rodzinie, ale również poprzez relacje z autorytetami oraz wartościami

przekazywanymi w środowisku rówieśniczym i wychowawczym. Wszelkie oddziaływanie

wychowawcze zawsze musi się dokonywać z poszanowaniem woli rodziców bądź prawnych

opiekunów.

Wprawdzie niemożliwe jest stworzenie wyczerpującej listy zachowań niepożądanych, ani też

wskazanie precyzyjnych granic wszystkich zachowań, należy jednak kierować się poniższymi

wskazówkami oraz roztropnością i wrażliwością ewangeliczną. Zasady te dotyczą nie tylko

relacji dorosły – dziecko, ale również relacji pomiędzy dziećmi.

2. Zasady chroniące w kontakcie bezpośrednim;

 Wszystkie spotkania z dziećmi na terenie parafii powinny być organizowane w

miejscach oficjalnych, ogólnodostępnych i do tego przygotowanych.

 Nie można przebywać z dzieckiem sam na sam w warunkach odizolowanych. Jeżeli

dobro dziecka wymaga indywidualnego spotkania, nie może się ono odbywać w

sekrecie (zalecane powiadomienie rodziców lub przełożonego) i w warunkach

odizolowanych. Osoba przeprowadzająca spotkanie powinna zatroszczyć się o

transparentność (np. przeszklone lub uchylone drzwi pomieszczenia, które nie mogą

być zamknięte na klucz, obecność innych osób w bezpośrednim pobliżu,

powiadomienie innych osób o spotkaniu itp.). Indywidualnych spotkań z dziećmi nie

wolno w nieroztropny sposób mnożyć ani przedłużać. Spotkania takie nie powinny

odbywać się w późnych godzinach wieczornych (po godz. 20.00 lub nocą).

 Dzieci nie mogą przebywać w parafialnych pomieszczeniach mieszkalnych bez opieki

rodzica lub opiekuna prawnego. Nie powinny też towarzyszyć duszpasterzom w

miejscach lub w sprawach niezwiązanych ze sprawowaniem posługi lub formacją.

 Dzieci powinny zawsze pozostawać pod opieką osoby dorosłej. Podczas pełnienia

funkcji wychowawczych opiekunowie nie mogą pozostawać pod wpływem alkoholu lub

substancji psychoaktywnych ani przyjmować ich w obecności dzieci.

 Dzieci na terenie parafii nie mogą przebywać pod wyłączną opieką innego dziecka,

chyba że inaczej stanowią regulaminy religijnych ruchów duszpasterstwa

pozaparafialnego, np. Ruchu Światło-Życie, KSM, w tym wypadku stosuje się standardy

opracowane przez te grupy. Osoby te powinny być odpowiednio uformowane,

przygotowane i pełnić posługę pod okiem dorosłych.

 Jeśli spotkania formacyjne, np. przygotowanie do bierzmowania, odbywają się w

domach wybranych rodzin, również muszą być przeprowadzane w grupie, nigdy

indywidualnie.

 Zakazuje się przewożenia dzieci prywatnymi samochodami, zwłaszcza w pojedynkę,

bez wiedzy i wyraźnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych.

 Niestosowne jest skracanie dystansu przez przechodzenie na „ty” osoby dorosłej z

dzieckiem.

 W prywatne życie dziecka wolno ingerować tylko w takim wymiarze, w jakim wymaga

tego konkretny problem.

 W przypadku konieczności podjęcia rozmów na temat seksualności należy wykazać się

delikatnością i roztropnie rozeznać, czy takiej rozmowy nie powinien przeprowadzić

specjalista.

 W obecności dzieci nie wolno wypowiadać treści i żartów o podtekście seksualnym.

Zabronione jest prezentowanie dzieciom treści obscenicznych, erotycznych,

pornograficznych lub mających podtekst seksualny, zawierających sceny brutalnej

przemocy bądź nieodpowiednich do wieku i wrażliwości odbiorców w jakikolwiek sposób

i za pomocą jakiegokolwiek urządzenia.

 Niedozwolone jest stosowanie przemocy fizycznej oraz psychicznej, takiej jak:

poniżanie, upokarzanie, ośmieszanie, dokuczanie, szykanowane, znęcanie się itp.,

zarówno w bezpośrednich kontaktach, jak i za pośrednictwem mediów

społecznościowych.

 Niedopuszczalne są wszelkiego rodzaju nadużycia duchowe (w obszarze spowiedzi,

poradnictwa itp.).

 Każdy przypadek przemocy fizycznej, psychicznej (emocjonalnej) czy seksualnej

pomiędzy dziećmi wymaga natychmiastowej reakcji ze strony opiekunów.

 Nie wolno dotykać dzieci wbrew ich woli ani w sposób nieadekwatny do relacji

duszpasterskich lub wychowawczych.

3. Zachowania niedozwolone:

 wszelkie formy okazywania niechcianej czułości;

 dotykanie piersi, pośladków, genitaliów i ich okolic (choćby przez bieliznę lub odzież);

 pocałunki;

 mocne i zamykające uściski, uniemożliwiające przerwanie kontaktu;

 klepanie po pośladkach, udach, kolanach, głowie; łaskotanie lub mocowanie się w

dużej bliskości cielesnej;

 masaże;

 sadzanie na kolanach;

 kładzenie się lub spanie obok;

 ocieranie się;

 seksualizacja i seksizm;

 różne formy poniżania oraz mobbing;

 używanie wulgaryzmów.

 zabrania się częstowania dzieci tytoniem, alkoholem i innymi substancjami

psychoaktywnymi, posiadania środków niedozwolonych przez prawo. Nie wolno

również tolerować ich posiadania oraz zażywania przez dzieci.

4. Zachowania właściwe w naszym kręgu kulturowym:

 uścisk dłoni lub delikatne objęcie, przytulenie, pocałunki w policzek;

 delikatne poklepanie po ramionach lub plecach jako wyraz akceptacji wsparcia,

pocieszenia;

 dotyk ramion, rąk czy barku jako wyraz bliskości;

 trzymanie się za ręce w czasie np. zabawy lub dla uspokojenia wzburzenia

emocjonalnego;

 trzymanie za ręce dzieci w czasie spaceru;

 siadanie w pobliżu małych dzieci;

 podnoszenie lub trzymanie na rękach dzieci do ok. 3. roku życia;

 przytulanie i branie na kolana małych dzieci za zgodą ich rodziców i najlepiej w ich

obecności;

 dzieciom nie wolno robić zdjęć lub filmować bez ich zgody. Nie wolno upubliczniać

zdjęć, filmów z udziałem dzieci bez pisemnej zgody ich rodziców lub opiekunów

prawnych, z wyjątkiem zdjęć dużych grup w miejscach publicznych w związku z

informowaniem o wydarzeniach.

5. Zasady ochrony dotyczące wyjazdów;

Obowiązuje zasada pełnej transparentności w organizowaniu spotkań z dziećmi. Na

początku roku formacyjnego w parafii należy:

 zapoznać rodziców lub opiekunów prawnych dzieci z harmonogramem

prowadzonych spotkań;

 zadbać o wyrażenie przez nich zgody w formie pisemnej na udział w spotkaniach;

 ustalić zasady odbioru dzieci;

 ustalić zasady komunikacji elektronicznej z dziećmi;

 wszystkie formy zorganizowanego czasu, a w sposób szczególny wypoczynku dzieci

powinny być realizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;

 na wyjazdy grupowe należy uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów

prawnych, po uprzednim zapoznaniu ich z ramowym planem działania i zasadami

jego organizacji (regulaminem). Podczas wyjazdu rodzice lub opiekunowie prawni

mają prawo do kontaktu ze swoim dzieckiem oraz z jego opiekunem;

 podczas wyjazdów parafialnych opiekunowie nie powinni nocować w tym samym

pomieszczeniu co podopieczni. W sytuacji szczególnej, wymagającej od opiekuna

pozostania w nocy w pomieszczeniu z wychowankiem, powinien on o tym fakcie

zawiadomić inną osobę dorosłą, kierownika wyjazdu oraz, jeśli to możliwe, rodzica

lub opiekuna prawnego wychowanka. Jeśli wyjazd przewiduje noclegi zbiorowe,

organizator zawiera informację na ten temat w regulaminie. Szczególnie zadbać

należy o ochronę dzieci w toaletach, łazienkach, przebieralniach czy szatniach.

6. Zasady ochrony dotyczące kontaktów przez media oraz udostępniania z Internetu;

 Dając możliwość dostępu dzieciom do Internetu parafia wdraża środki

bezpieczeństwa uniemożliwiające dostęp do treści stanowiących zagrożenie dla ich

prawidłowego rozwoju.

 Na urządzeniach umożliwiających dostęp do Internetu powinno być zainstalowane i

aktualizowane oprogramowanie filtrujące treści, zaś korzystanie z Internetu powinno

być monitorowane przez wyznaczoną osobę przynajmniej w sposób umożliwiający

ustalenie, kto, kiedy i z jakich treści korzystał (np. indywidualne konta dla wszystkich

użytkowników).

 Szczegółowe zasady korzystania z Internetu powinny być zawarte w stosownym

regulaminie

7. Zasady chroniące dotyczące wszystkich, również dorosłych;

 Sakrament pokuty i pojednania, a także spotkania związane z towarzyszeniem

duchowym powinny odbywać się w miejscach do tego wyznaczonych (konfesjonał lub

miejsce osobne, ale widoczne). Jeśli nie można zachować tej zasady (np. w czasie

wakacji, pielgrzymki czy przy spowiedzi osoby chorej czy z niepełnosprawnością),

należy zadbać o to, by spowiednik i penitent byli dostępni (drzwi pomieszczenia nie

mogą być zamknięte na klucz) lub widoczni dla innych osób (np. przeszklenia w

drzwiach, uchylone drzwi do pomieszczenia). Niedopuszczalne jest spowiadanie lub

tzw. rozmowy duchowe w pokojach prywatnych.

 Podczas Mszy świętych o uzdrowienie połączonych z modlitwą wstawienniczą należy

zadbać o to, aby modlitwa taka odbywała się przy głównym ołtarzu, w miejscach

godnych, widocznych, centralnych, a nie w różnych „zaułkach”, przyciemnionych

pomieszczeniach itp.

 Zaleca się, aby odwiedziny chorych (dotyczy księży oraz szafarzy i wolontariuszy)

odbywały się w obecności osoby trzeciej (kogoś z rodziny, z sąsiedztwa, osoby

posługującej w parafii).

 Do udziału w wizytach duszpasterskich (kolęda) należy zapraszać tylko takie osoby

(służba liturgiczną, organista, zakrystianin, kościelny), które wykazują się

odpowiednią dojrzałością np. w obszarze zachowania dyskrecji.

SPOSÓB REAGOWANIA NA OSKARŻENIA LUB NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIA

 W przypadkach przemocy fizycznej bądź seksualnej, gdy sprawcą jest osoba dorosła

lub dziecko, należy zgłosić ten fakt zgodnie z prawem do organów ścigania. Jeżeli

przemocy dopuściła się osoba duchowna to dodatkowo należy zgłosić to do delegata

diecezjalnego.

 Gdy sprawa dotyczy niewłaściwego zachowania osób świeckich zatrudnionych w

parafii bądź wolontariuszy, sprawę należy zbadać i podjąć adekwatne kroki w

zależności od tego, czego dotyczyło to zachowanie. Każdorazowo należy podjąć z tą

osobą rozmowę i jeśli zajdzie taka potrzeba, to okresowo lub stale wycofać ją z pracy

duszpasterskiej.

 Jeśli niewłaściwe zachowanie dotyczy dziecka, należy o tym zawiadomić jego

rodziców i wraz z nimi podjąć odpowiednie działania.

 Jeśli sprawa dotyczy niewłaściwych zachowań dzieci wobec siebie nawzajem, należy

niezwłocznie zawiadomić rodziców dzieci i wraz z nimi podjąć odpowiednie działania.

 Osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń współpracuje z proboszczem i

delegatem diecezjalnym.

 Każda informacja o niewłaściwym zachowaniu powinna być traktowana poważnie,

gdyż jest działaniem prewencyjnym.

 Jeśli jakakolwiek osoba dorosła zaangażowana w pracę duszpasterską w parafii

dowie się od dziecka, że doświadcza ono przemocy, automatycznie ma obowiązek

zastosowania się do art. 304 k.p.k. mówiącego o tym, że każdy, kto dowie się o

popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić

o tym prokuratora lub policję.

 Wszelka działalność dotycząca ochrony oraz interwencji i pomocy jest

dokumentowana. Wpisów w rejestrze zdarzeń dokonują osoby bezpośrednio

zaangażowane w daną aktywność (zazwyczaj osoba zaufana oraz/lub osoba

odpowiedzialna za interwencję). Za bezpieczne przechowywanie notatek

odpowiedzialny jest proboszcz (administrator). Rejestr (Załącznik 3) prowadzi się

zgodnie z zasadami ochrony danych wrażliwych. Notatką taką posługujemy się w

działaniach interwencyjnych (np. przy zgłoszeniu do prokuratury).

POMOC OSOBOM SKRZYWDZONYM

 Każda osoba, która mówi o doświadczanej przez siebie krzywdzie, winna zostać

przyjęta z szacunkiem i uważnie wysłuchana.

 Osoba skrzywdzona powinna otrzymać informację o możliwych formach pomocy, z

której może skorzystać na terenie parafii lub poza nią.

 W sytuacji, gdy osoba wskazana jako sprawca jest kapłanem lub inną osobą

zaangażowaną w parafii, należy jak najszybciej zapewnić bezpieczeństwo osobie

skrzywdzonej (np. przez niedopuszczanie do niej osoby wskazanej lub podejrzanej o

krzywdę). Następnie należy jej udzielić pomocy, jakiej potrzebuje. Osoby

poszkodowane nie powinny być obarczane kosztami udzielanej im pomocy.

 Troska duszpasterska wobec osoby skrzywdzonej i jej bliskich polega przede

wszystkim na życzliwym wysłuchaniu i pomocy w odbudowaniu jej więzi z Bogiem i

zaufania do Kościoła. Organizowana jest w porozumieniu z diecezjalnym

duszpasterzem ds. pomocy duchowej osobom skrzywdzonym.

 Jeśli osoba skrzywdzona należała do jakiejś grupy parafialnej, również inni

uczestnicy tej grupy powinni otrzymać pomoc duszpasterską i ewentualnie

psychologiczną.

 Jeśli osobą skrzywdzoną jest dziecko, pomoc powinna otrzymać również jego

rodzina.

 Parafianie powinni być we właściwy sposób poinformowani o tym, co się wydarzyło,

oraz otrzymać stosowną pomoc. Należy przy tym zachować zasadę ochrony dobrego

imienia osoby skrzywdzonej.

 Jeśli zgłoszenie dotyczy przestępstwa określonego w prawie karnym i/lub

kanonicznym, osoba przyjmująca zgłoszenie postępuje zgodnie z procedurami

zawartymi w Wytycznych KEP.

 Jeśli zgłoszenie dotyczy innej krzywdy czy niewłaściwego zachowania, osoba

zgłaszająca otrzymuje informację o podjętych w sprawie krokach.

 Wszelkie działania i uzyskane informacje objęte są zasadą poufności, ale osoby

skrzywdzonej nie wolno zobowiązywać do zachowania tajemnicy.

SPOSÓB POSTĘPOWANIA Z OSKARŻONYMI O PRZEMOC

 Do parafii mogą należeć osoby, które są oskarżone o różne przestępstwa bądź mają

wyrok w zawieszeniu, lub też wróciły do środowiska po odbytym wyroku. Nie powinny

one pracować z dziećmi, natomiast powinny zostać objęte pomocą duszpasterską.

 W sytuacji, gdy oskarżonym jest dziecko, należy współpracować z jego rodzicami lub

opiekunami prawnymi w takim zakresie, w jakim jest to możliwe i potrzebne. Ich

również dobrze jest otoczyć opieką duszpasterską.

 W sytuacji, gdy osobą oskarżoną jest kapłan lub osoba konsekrowana, należy

zastosować się do wskazań uzyskanych od biskupa miejsca lub przełożonych.

Wobec takiej osoby powzięte zostają kroki przewidziane przez Wytyczne KEP.

 Gdy osobą oskarżoną jest świecki pracownik lub wolontariusz parafialny, należy

odsunąć taką osobę od podejmowanej pracy na czas wyjaśnienia sprawy lub do

czasu decyzji prokuratury oraz objąć ją opieką duszpasterską.

 W procesie wyjaśniania sprawy oraz w podawaniu informacji należy również zadbać

o zachowanie ochrony dobrego imienia domniemanego sprawcy.

 W przypadku zaistnienia fałszywego oskarżenia, jeśli zarzuty nie zostaną

potwierdzone, a oskarżenie znane było osobom postronnym, należy przekazać im

informację o niewinności oskarżonego w formie komunikatu biskupa miejsca lub

delegata.

ZAPEWNIENIE JAKOŚCI I CIĄGŁOŚCI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE PREWENCJI

 Dokument zawierający standardy ochrony dzieci i osób bezbronnych w parafii

aktualizowany jest co dwa lata.

 Ewaluacja dokumentu dokonywana jest przez osobę odpowiedzialną za prewencję

we współpracy z proboszczem/administratorem i osobami wyznaczonymi przez

proboszcza, a następnie konsultowana z osobami zaangażowanymi w

duszpasterstwo parafialne. Następnie jest zatwierdzana przez osobę odpowiedzialną

w diecezji za prewencję.

Osobą zaufania w parafii jest: Pani Grażyna Leśniak

grazyna.lesniak@pomagamy.com.pl